OP TAFEL // Over het ego in de literatuur

Host Heleen Debruyne

Het autobiografische en het waargebeurde drukken een steeds grotere stempel op de Nederlandstalige literatuur. Veel fictie thematiseert persoonlijk leed, heel wat non-fictie heeft als rode draad eigen trauma’s of persoonlijke (familie)geschiedenissen.

Kortom, schrijvers blijven in hun boeken almaar dichter bij zichzelf.

Waar komt deze opmars van het ego vandaan? Wat betekent dit voor de literatuur in de breedste zin van het woord? Waarom schrijven auteurs over en vanuit zichzelf? Komt de verbeelding in het gedrang? En zegt deze ik-literatuur iets over onze samenleving?

Die vragen staan centraal in het nieuwste nummer van het Vlaams-Nederlandse culturele tijdschrift de lage landen en tijdens dit gesprek op FAAR.

Auteur en radiopresentatrice Heleen Debruyne praat over het ego in de literatuur met de schrijvers Tuly Salumu, Thomas Heerma van Voss en Maurits de Bruijn.

Tuly Salumu’s Bintje gaat over een dochter van een Vlaamse moeder en een Congolese vader die opgroeit in een provinciestad in de jaren 1990. Salumu verwerkte in haar debuutroman ervaringen uit haar eigen jeugd tussen twee culturen.

Thomas Heerma van Voss schreef romans over een langzaam ontsporende hiphoprecensent (De allestafel, 2009), over een auteur met de ziekte van Crohn die een boek schrijft over zijn aandoening (Condities, 2020) en over een redacteur van een literair tijdschrift wiens vader ernstig ziek wordt (Het archief, 2024). Voor die drie titels putte hij uit zijn eigen leven.

Schrijver en journalist Maurits de Bruijn studeerde aan een kunstacademie en omschrijft zichzelf als queer. In zijn derde roman Man maakt stuk (2024) voert hij een queer kunstenaar op die kritisch is voor de heteronormatieve samenleving. In zijn debuut Broer (2012) verwerkte hij de verdwijning van zijn oudere broer. Zijn non-fictiedebuut Ook mijn Holocaust (2020) is een familiegeschiedenis en een reisverslag door Israël ineen. En in Geweten (april 2025) vraagt hij zich af hoe de dood van zijn Joodse grootouders in Sobibor zich verhoudt tot de massaslachting in Gaza.

FAAR in samenwerking met de lage landen en Vlaams-Nederlands huis deBuren.